Zanim zbudujemy ogrodzenie, musimy mieć pewność, że będzie mieścić się w całości na naszej posesji – w przeciwnym wypadku może zaistnieć ryzyko sporu sąsiedzkiego, a w konsekwencji nawet przymusu rozbiórki ogrodzenia. Konieczne może stać się więc wytyczenie granic działki pod ogrodzenie. Czy potrzebujemy w tym celu usługi geodezyjnej? To złożona kwestia, która wymaga porządnego omówienia. Zapraszamy do lektury!
Budowa ogrodzenia a granice działki
Ogrodzenie, które będzie wyłącznie naszą własnością, i co do którego nikt nie będzie mógł rościć sobie praw, czy wyrazić jakiegokolwiek sprzeciwu, musi być zbudowane w granicy naszej działki – żaden jego element nie może znaleźć się na granicy dwóch sąsiadujących działek, ani jej przekroczyć.
Tę kwestię reguluje Kodeks cywilny – w art. 154. ustawy przeczytamy, że tego typu obiekty, jak właśnie ogrodzenia, które znajdują się na granicy działek, służą do wspólnego użytku i powinny być finansowane oraz utrzymywane przez obie strony. Zatem w przypadku budowy ogrodzenia na granicy obu działek powinniśmy uzyskać oficjalną zgodę sąsiada.
Jeśli nie mamy ochoty uzależniać kształtu swojej inwestycji od opinii osób trzecich, powinniśmy wybudować ogrodzenie na własnej działce. Przekroczenie jej granicy może wiązać się ze sprzeciwem sąsiada, który ma prawo zażądać nawet rozbiórki płotu. Tylko że nie zawsze wiemy, gdzie dokładnie przebiega granica działek, i czy na pewno pokrywa się ze stanem faktycznym.
Granica działki a lokalizacja punktów granicznych
W większości przypadków na zakupionej działce znajdują się już geodezyjne punkty graniczne, a jeśli nie, to wytyczenie granic działki należy do obowiązku osoby, która tę działkę sprzedaje. Jednak nawet w sytuacji, w której punkty graniczne działki są wyznaczone, powinniśmy skontrolować ich stan – sprawdzić, czy nie są w żaden sposób naruszone, czy nie ma żadnych wątpliwości co do ich lokalizacji.
Zawsze też warto skonsultować tę kwestię z właścicielem sąsiadującej działki. Jeśli miałby pojawić się jakikolwiek spór, lepiej go uniknąć i wyjaśnić sprawę jeszcze przed budową ogrodzenia.
Gdy na działce nie ma żadnych znaków geodezyjnych, lub są, ale budzą wątpliwości nasze bądź sąsiada, najlepiej skorzystać z pomocy geodety.
Geodezyjne wytyczenie granic działki pod ogrodzenie
Choć skorzystanie z usług geodezyjnych niesie za sobą pewien wydatek, to jednak z pewnością będzie on mniej dotkliwy niż ewentualna rozbiórka bądź przebudowa ogrodzenia. Taką usługę nazywa się wznowieniem znaków granicznych, choć faktycznie może ona polegać albo na odszukaniu granic, albo na ich ponownym wytyczeniu. W tym wypadku geodeta jest jedyną uprawnioną osobą do takiego działania, tzn. nie możemy podjąć się tego w żaden sposób samodzielnie.
Jak przebiega wytyczenie granic działki przez geodetę?
Wynajęty przez nas geodeta zgłasza czynności w Powiatowym Ośrodku Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej oraz kompletuje dokumenty dotyczące naszej działki. Po analizie stwierdza, czy zostały określone prawne granice działki, i czy materiały są wystarczające do odszukania jej granic. Jeśli nie, wznawia znaki graniczne oraz sporządza stosowny protokół graniczny, który wszystkie strony – tzn. my i właściciele sąsiednich działek – muszą podpisać. Oczywiście tuż przed rozpoczęciem czynności wszystkie strony są zawiadamiane o postępowaniu.
Może się tak zdarzyć, choć jest to sytuacja rzadka, że nie istnieją granice prawne działki. Wtedy procedura się zmienia i geodeta wykonuje tzw. rozgraniczenie, czyli ustala i tworzy granicę działki. Takie postępowanie kończy się wydaniem decyzji administracyjnej oraz szeregu dokumentów, które potwierdzają granice prawne działki. Stosowne zmiany są też kierowane do Wydziału Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego oraz Państwowej Ewidencji Gruntów.
Brak zgody co do proponowanego przebiegu granic
Oczywiście zarówno jedna ze stron, jak i obie strony mogą nie zgodzić się na przebieg granicy wyznaczonej przez geodetę. W takiej sytuacji postępowanie przejmuje Sąd Rejonowy (właściwy ze względu na lokalizację działki) i granica zostaje ustalona na podstawie prawomocnego orzeczenia.
Również już po zakończeniu postępowania geodezyjnego i wydaniu decyzji (do 14 dni) strony mają prawo wystąpić do sądu w sprawie ponownego wytyczenia granic. W obu przypadkach orzeczenia sądowe są wydawane z udziałem geodety.
Ile trwa i ile kosztuje wytyczenie granic działki pod ogrodzenie?
Jeśli istnieją granice prawne działki, to wznowienie znaków granicznych przebiega zazwyczaj sprawnie. Prace rozpoczynają się nie wcześniej niż 7 dni od zawiadomienia stron, a cała procedura trwa zwykle około 4 tygodni. W drugim przypadku – gdy granic prawnych nie ma, czynności mogą trwać nawet około 3 miesięcy, jeśli właściciele działek będą zgodni co do przebiegu granicy. Gdy jednak sprawa trafi do sądu, może ciągnąć się przez kolejnych kilka miesięcy.
W kwestii kosztu za wytyczenie granic działki pod ogrodzenie najlepiej skontaktować się bezpośrednio z daną firmą geodezyjną. W przypadku odszukania lub wznowienia granic prawnych na podstawie istniejącej dokumentacji trzeba zapłacić ponad 1000 zł.
Wytyczenie granic działki pod ogrodzenie i co dalej?
Mając już potwierdzenie wytyczonych granic, można rozpocząć budowę ogrodzenia. Nadal możemy oczywiście zrobić to na dwa sposoby:
- zbudować ogrodzenie na terenie naszej działki – bez zgody sąsiada,
- zbudować ogrodzenia na granicy dwóch działek – po sporządzeniu ustaleń z sąsiadem (najlepiej na piśmie i w formie umowy).
Oba warianty mają swoje wady i zalety. W pierwszej sytuacji nie potrzebujemy zgody sąsiada, nie musimy nawet informować go o budowie, a zwłaszcza ustalać wspólnie wszelkich kwestii dotyczących postawienia płotu, jego materiałów, wysokości itp. W drugiej być może będzie trzeba wypracować jakiś kompromis, ale koszt budowy i utrzymania ogrodzenia może zostać podzielony po równo, a to już spora oszczędność.
Niezależnie od lokalizacji ogrodzenia należy pamiętać, że jego warunki techniczne są regulowane przez przepisy prawa:
- ogrodzenie nie może być wyższe niż 2,2 m, jeśli nie chcemy zgłaszać jego budowy urzędnikom,
- ogrodzenie musi być bezpieczne dla ludzi i zwierząt – poniżej 1,8 m nie mogą zostać na nim zamontowane ostro zakończone elementy (np. groty),
- minimalna szerokość furtki to 0,90 m, a bramy wjazdowej – 2,4 m.