Produkowane obecnie ogrodzenia w większości są lekkie i stabilne, więc wcale nie muszą być montowane na podmurówce, można z niej bez obaw zrezygnować. Oczywiście podmurówka odgrywa również rolę estetyczną, zatem zawsze warto choć rozważyć jej obecność. Przeczytaj, kiedy można wybudować ogrodzenie bez podmurówki oraz jakie są wady i zalety tego rozwiązania, i… zdecyduj dobrze!
Czym konkretnie jest podmurówka i jakie pełni funkcje?
Podmurówką nazywany jest niski murek, do którego montowane są słupki ogrodzenia, na których kolejno mocuje się przęsła. Oprócz takiego niskiego murka podmurówkę zwykle uzupełniają masywne murowane słupy, które w kilku miejscach zastępuję zwykłe słupki montażowe. Podmurówka może być posadowiona w gruncie, czyli wybudowana na fundamentach, lub może opierać się o murowane słupy (zakotwiczone w ziemi na stopach fundamentowych).
Podmurówki stosuje się do stabilizacji konstrukcji, czyli równomiernego rozłożenia ciężaru przęseł oraz ich usztywnienia. Dodatkowo podmurówkę wznosi się również ze względów estetycznych. Może bowiem przybrać bardzo różną formę (być pokryta m.in. kamieniem czy cegłą lub też pomalowana) i tym samym łączyć się stylistycznie z zabudowaniami posesji czy podkreślać walory wizualne ogrodzenia.
Jak buduje się podmurówkę ogrodzenia?
Podmurówkę zazwyczaj buduje się na dwa sposoby.
- Wylewka betonowa – w linii ogrodzenia wykonuje się ławy fundamentowe, a ich ściany (do pożądanej wysokości) przedłuża się za pomocą szalunków. Do tak przygotowanej formy wlewa się beton (zwykle jeszcze się go zbroi). Gdy beton już wyschnie oraz dobrze się zwiąże, podmurówkę można otynkować i pomalować lub pokryć wybranym materiałem wykończeniowym.
- Podmurówka z prefabrykatów – można też kupić gotowe murki (o danej długości, np. 1,5 czy 2 m) i słupki. Słupki wystarczy zamontować na stopach fundamentowych (fundament punktowy), a następnie tylko przykręcić do nich murki (za pomocą np. kotew czy łączników). Prefabrykowane podmurówki są dostępne w setkach różnych wzorów i łatwo je dopasować do preferencji.
Oczywiście podmurówkę można też klasycznie wymurować cegłą lub kamieniem (w tej wersji również potrzebne są fundamenty), choć ze względu na czas i koszt pracy ten sposób jest coraz rzadziej wykorzystywany.
Kiedy można zamontować ogrodzenie bez podmurówki?
O konieczności budowy podmurówki (ze względów praktycznych) decyduje przede wszystkim ciężar ogrodzenia i jego wysokość. Im wyższe i cięższe ogrodzenie, tym większa szansa na to, że bez podmurówki się nie obejdzie. Trudno wyobrazić sobie np. kute ogrodzenie bez podmurówki lub wysoką na kilka metrów przemysłową konstrukcję płotu, zakończoną drutem kolczastym oraz wyposażoną w oświetlenie, która opiera się jedynie na słupkach montażowych.
Zwykle bez podmurówki montuje się kilka rodzajów ogrodzenia.
- Ogrodzenie z siatki bez podmurówki – siatka jest stosunkowo lekka, a od podmurówki ważniejszy jest w tym wypadku właściwy montaż słupków i odpowiedni naciąg siatki, aby była napięta i się nie wyginała.
- Ogrodzenie panelowe bez podmurówki – do montażu paneli ogrodzenia wystarczą zabetonowane w ziemi słupki. Panele są lekkie i stabilne – jeśli nie są bardzo wysokie (czyli nie jest to np. ogrodzenie boiska czy fabryki), nie jest konieczna stabilizacja podmurówką.
- Ogrodzenie metalowe bez podmurówki – w przypadku ogrodzenia metalowego wszystko zależy od jego wagi, np. ogrodzenie ażurowe jest lżejsze niż żaluzjowe (wypełnione materiałem) i może nie wymagać stabilizacji. Warto jednak przed podjęciem decyzji poradzić się producenta lub sprzedawcy.
Kiedy ogrodzenie bez podmurówki jest ryzykowne?
Ogrodzenie nie obejdzie się bez podmurówki, jeśli jest wysokie i ciężkie – w takim wypadku trzeba dobrze rozłożyć jego ciężar, aby zachowało stabilność podczas np. silnego wiatru, czyli zapewnić odporność na czynniki atmosferyczne. Na pewno na podmurówce trzeba postawić ogrodzenie kute oraz stalowe, jeśli jego przęsła są w całości (lub w większości) wypełnione materiałem.
Dodatkowo budowę podmurówki zaleca się na gruncie niestabilnym oraz pochyłym czy nierównym, aby zespolić konstrukcję z podłożem, zapobiegając podmoknięciom czy osuwaniu się ziemi pod ogrodzeniem. Podmurówka może też ułatwić montaż ogrodzenia na takim niejednorodnym terenie, czyli nieco zredukować jego nierówności.
Jakie zalety ma ogrodzenie bez podmurówki?
Nie jest tak, że podmurówka jest obecnie niemodna! Oczywiście dawniej budowano ją znacznie częściej, ale dziś po prostu – dzięki nowym technologiom produkcji – tworzy się ogrodzenia jednocześnie lekki i stabilne. Dlaczego więc warto zrezygnować z podmurówki?
- Szybszy montaż ogrodzenia. Wylewka betonowa może potrzebować kilku, kilkunastu dni na to, aby wyschnąć i się utwardzić – dopiero po upływie tego czasu można wykończyć murek i zamontować ogrodzenie. Prefabrykaty nieco oszczędzają czas, ale nadal jest to przynajmniej kilkanaście godzin pracy więcej. Ogrodzenie bez podmurówki można zamontować po prostu sprawniej!
- Oszczędność pieniędzy. Materiały budowlane nie kosztują mało, a przecież jeśli posesja jest duża, to linia ogrodzenia może być długa nawet na kilkaset metrów! Zarówno dobrej klasy beton, zbrojenia, deski szalunkowe, wynajem sprzętu (wiertnica, betoniarka), jak prefabrykowane elementy to dodatkowy koszt, który trzeba wliczyć w budżet. A jeśli nie chcemy podejmować tej pracy samodzielnie, to dochodzi jeszcze koszt pracy fachowców!
- Spójność stylistyczna. Ogrodzenie nowoczesne bez podmurówki zwykle prezentuje się po prostu lepiej. Obecnie wybieramy płoty minimalistyczne, proste i surowe. Dobór odpowiedniego materiału wykończeniowego, który nie przytłoczy tego stylu, ale go podkreśli, nie jest taki prosty! Choć oczywiście podmurówka może też wyeksponować estetykę ogrodzenia – wiele zależy od projektu oraz oczekiwań inwestorów.
Jakie wady ma ogrodzenie bez podmurówki?
Ogrodzenie bez podmurówki ma też kilka wad i nie dotyczą wyłącznie ewentualnych problemów ze stabilizacją konstrukcji!
- Podkopy zwierząt i rozrost roślinności. Podmurówka ogrodzenia staje się taką solidną barierą, która uniemożliwia zwierzętom podkopy, a roślinom ekspansję na terenie przydomowego ogródka. Ogrodzenie bez podmurówki może być regularnie forsowane przez dzikie i domowe czworonogi. Może się okazać, że niechciana dzika roślinność zacznie zagrażać roślinom ozdobnym w ogrodzie!
- Niższy poziom prywatności. Ogrodzenie bez podmurówki jest niższe niż to z murkiem. Budowa wyższej podmurówki, zwłaszcza z masywnymi słupkami, zmniejsza prześwity w ogrodzeniu, a to utrudnia sąsiadom czy przechodniom obserwowanie tego, co dzieje się na posesji.
- Niższy poziom bezpieczeństwa. Ogrodzenie bez podmurówki jest również łatwiejsze do sforsowania przez potencjalnych włamywaczy (mniej odporne np. na uszkodzenia mechaniczne). Dodatkowo te elementy ogrodzenia, które są przytwierdzone do podmurówki, o wiele trudniej zdemontować, więc ryzyko kradzieży kosztownym metalowych elementów jest mniejsze.